Cinsel istismar nedir?
Cinsel istismara uğrammış çocuklarda görülen davranışlar nelerdir?
Cinsel istismara uğramış çocuklar nasıl tedavi edilir?
Cinsel İstismar
0-18 yaş arasındaki çocukların kendisinin büyük bir genç yada yetişkinler tarafından cinsel doyum amacıyla aldatılarak yada zorla kullanılması yada ebeveynlerden birinin çocuğun bu amaçla kullanılmasına izin vermesidir.
Çocukluk çağı cinsel istismarı ile cinsel yönden riskli davranış gösterme arasında da anlamlı ilişki saptanmıştır. Çocuğun cinsel istismarında istismarla birlikte yaşanan travmatik cinsellik, ihanete uğramışlık hissi, güçsüzlük ve damgalanma gibi dört travmatik dinamik yer alır. Travmanın kendisi psikolojik ve davranışsal sonuçlara neden olurken, erken travma ayrıca olumsuz biyolojik etkilere de yol açabilir. Davranışsal değişiklikler ile ilişkili belirti ve bulgular yaşlara göre farklılıklar göstermektedir.
Cinsel İstismara Uğrayan Çocuklarda Görülen Özellikler
Yaşlara göre gözlenen davranışsal değişiklikler şunlardır:
Çocukların bilişsel ve dil gelişiminin yeterli olmaması nedeniyle değerlendirilmeleri güçtür. Bu çocuklarda bu tür yaşantıları oyunlar veya fantezilerle açığa çıkarmak mümkün olabilir.
Bebeklik ve Çocukluk Dönemi (0- 7Yaş):
Tuvalet eğitiminde bozulmaların görülmesi (idrar veya dışkı kaçırma)
Çocuğun cinsel içerikli sözcükleri sık sık kullanması
Çocuğun cinsel organıyla normalden fazla uğraşması
Cinsel temalar içeren oyunlar oynaması
Oyun esnasında yaşıtlarına veya kendinden küçük çocuklara cinsel içerikli davranışlar uygulaması
Çocuğun uykusundan kabus görerek uyanması, uyumak istememesi, sık sık uyanması
Yetişkinlere karşı korku duyma (özellikle erkeklerden)
Çocuğun açık veya gizliden mastürbasyon yapması, toplum içinde cinsel organını göstermesi
Çocukluk dönemine olmasına rağmen cinselliği ayrıntılı bilmesi
İç çamaşırıyla aşırı uğraş
Kan lekeli çamaşır veya kıyafetler
Cinsel yolla bulaşan hastalık tanısının konulması
Sıklıkla görülen boğaz ağrısı
Yürüme ve oturmada zorlanma
Eskiye göre yürüyüşünün değişmesi
7-12 yaş dönemi :
Ders ve okul başarısında düşme
Derslere ve okula ilginin azalması
Okula gitmekte isteksizlik
Yetişkinlerden korkma (özellikle erkeklerden)
Depresif belirtiler(eskiye göre severek yaptığı şeylerden artık hoşlanmaması, ilgisiz kalması, hareketlerinin yavaşlaması veya aşırı artması, yeme sorunlarının oluşması)
Travma sonrası stres bozukluğu belirtileri (fiziksel ve psikolojik)
Yaşına uygun olmayan şekilde ebeveyn davranışları gösterme
Cinsel konulara karşı aşırı ilgi ve uğraşı
Yaşıtlarına veya kendinden küçük çocuklara cinsel içerikli davranışlar
Gizli veya açıktan sıklıkla mastürbasyon yapma
Dışkı kaçırma
Kanlı iç çamaşırı
İç çamaşırında aşırı lekelenmeler
Uzun süre banyoda kalma ve sık sık yıkanma
Ergenlik Dönemi:
Davranışlarda görülen değişiklikler
Akademik başarının düşmesi
Yetişkinlerden korkma ve birarada kalmak istememe
Depresif duygu durumu
Travma sonrası stres bozukluğu belirtileri
Yaşına uygun olmayan cinsel davranışlar gösterme
Kardeşlerine veya çevresindeki çocuklara karşı ebeveyn davranışları sergileme
Cinsel yaşamla ilgili konulara aşırı ilgi duyma
Cinsel saldırganlık (yaşıtlarını yada kendinden küçük çocukları ilişkiye zorlama)
Açıktan veya gizli sıklıkla mastürbasyon yapma
Ailesiyle çatışma ve evden kaçma veya eve gitmede isteksizlik
Duygu durumunun sıklıkla değişmesi
Kendine zarar vermeye çalışma ve intihar girişiminde bulunma( faça atma, saç ve kaş yolma)
Uyuşturucu madde alımı veya alkol kullanımının artması
Yaşa uygun olmayan cinsel davranışlar
Okuldan ve evden kaçma
Yalan söyleme
Çalma ve saldırgan davranışlar gibi davranış bozuklukları gözlenmesi
Cinsel organların çevresinde sıyrıklar, kaşınma, ağrı, yırtılmış vajina veya anal kanama, yürüme ve oturmadaki güçlük, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları, penis iltihabı veya vajinal akıntı durumları
Cinsel istismara uğramış çocukları tedavi yöntemleri:
Yukarıda üzerinde durulan belirtilerle karşılaşıldığında aile mutlaka bir çocuk ergen psikiyatristi ve psikoloğundan destek almalıdır.
Çocuk ve ergenlerde travma tedavisinde yaşa, bilişsel gelişim düzeyine ve travmanın üzerinden geçen süreye bağlı olarak tedavi edilir.
Cinsel istismara uğrayan kişi kaç yaşında olursa olsun ciddi bir psikolojik travma yaşar.
Travma tedavilerinde kullanılan en etkili yöntemlerden biri de EMDR’dir (göz hareketleriyle duyarsızlaştırma ve yeniden işleme).
EMDR, oyun terapisi ya da monodrama gibi tekniklerden yararlanılabilir.